FENa calculator

Categorie: Overige Gezondheid
- 05 juni 2025
| |

Bereken de Fractie Excretie van Natrium (FENa) om de oorzaak van acute nierbeschadiging (AKI) te helpen diagnosticeren. Deze calculator helpt artsen, nefrologen en medische professionals om te onderscheiden tussen prerenale en intrinsieke nieroorzaken van AKI.

Patiënt Laboratoriumwaarden

Normaal bereik: 135-145 mEq/L
Spot urine concentratie
Normaal bereik: 0.7-1.3 mg/dL
Spot urine concentratie

Patiëntinformatie

Over Fractie Excretie van Natrium (FENa)

De Fractie Excretie van Natrium (FENa) is een berekening die wordt gebruikt om te bepalen welk deel van het natrium dat door de nieren wordt gefilterd, in de urine wordt uitgescheiden. Het is bijzonder nuttig in de differentiële diagnose van acute nierbeschadiging (AKI).

Klinische Betekenis
  • FENa < 1%: Geeft typisch prerenale azotemie aan, wat suggereert dat de nieren normaal functioneren maar onvoldoende bloedtoevoer ontvangen. Veelvoorkomende oorzaken zijn volume-depletie, hartfalen of leverfalen.
  • FENa > 2%: Suggereert intrinsieke nierfalen zoals acute tubulaire necrose (ATN), waarbij de nierbuisjes beschadigd zijn en niet in staat zijn om natrium goed te reabsorberen.
  • FENa 1-2%: Kan onbepaald zijn en vereist klinische correlatie.
Beperkingen en Overwegingen
  • Diuretica: Kunnen FENa kunstmatig verhogen door natriumexcretie te bevorderen, wat kan leiden tot misinterpretatie.
  • Chronische Nierziekte: Patiënten met CKD kunnen gewijzigde basale FENa-waarden hebben.
  • Andere Factoren: Bepaalde aandoeningen zoals glomerulonefritis, gevorderde leeftijd en sepsis kunnen de interpretatie van FENa beïnvloeden.
  • Tijdstip: Het meest waardevol wanneer het vroeg in het verloop van AKI wordt berekend voordat significante aanpassing optreedt.
Alternatieve Berekeningen
  • Fractie Excretie van Ureum (FEUrea): Kan betrouwbaarder zijn bij patiënten die diuretica gebruiken.
  • Urine Natrium Concentratie: Waarden <20 mEq/L suggereren prerenale azotemie, terwijl waarden >40 mEq/L intrinsieke nierfalen suggereren.
  • Renale Falingsindex (RFI): Een andere berekening die wordt gebruikt om oorzaken van AKI te onderscheiden.

Disclaimer: Deze calculator is ontworpen om zorgprofessionals te helpen en mag klinisch oordeel niet vervangen. De interpretatie van FENa-waarden moet worden beschouwd in de context van het volledige klinische beeld van de patiënt, inclusief geschiedenis, lichamelijk onderzoek en andere laboratoriumbevindingen. Raadpleeg altijd een nefroloog of geschikte specialist voor complexe gevallen.

Wat is de FENa Calculator?

De FENa Calculator is een klinisch hulpmiddel dat helpt bij het evalueren van de oorzaak van acute nierbeschadiging (AKI). Door belangrijke laboratoriumwaarden te analyseren, schat het de Fractionele Excretie van Natrium (FENa), wat medische professionals helpt om onderscheid te maken tussen prerenale azotemie en intrinsieke nierfalen zoals acute tubulaire necrose.

Net zoals een GFR Calculator de nierfunctie schat of een Gecorrigeerde Calcium Calculator aanpassingen maakt voor proteïne niveaus, interpreteert deze calculator de natriumverwerking door de nieren om behandelbeslissingen te begeleiden.

FENa (%) = [(Urine Natrium × Plasma Creatinine) / (Plasma Natrium × Urine Creatinine)] × 100

Hoe de Calculator te Gebruiken

  • Voer de serum natrium en urine natrium waarden in mEq/L in.
  • Voer serum creatinine en urine creatinine in mg/dL in.
  • Voeg de leeftijd van de patiënt toe en selecteer een relevant klinisch scenario (bijv. acute nierbeschadiging, CKD).
  • Als de patiënt diuretica gebruikt, vink dan het juiste vakje aan om rekening te houden met hun impact op natriumexcretie.
  • Klik op “Bereken FENa” om de resultaten en interpretatie te zien.

Waarom de FENa Calculator Gebruiken?

Deze calculator biedt waardevolle inzichten voor het beheren van niergerelateerde aandoeningen. Hier is waarom het nuttig is:

  • Snelle klinische inzichten: Categoriseer snel de oorzaak van AKI als prerenaal of intrinsiek.
  • Ondersteunt diagnose: Werkt samen met hulpmiddelen zoals de Mentzer Index Calculator of Body Surface Area Calculator voor bredere klinische context.
  • Verbetert nauwkeurigheid: Vermindert het risico op verkeerde diagnoses door de natriumverwerking door de nieren te kwantificeren.
  • Contextuele interpretatie: Biedt begeleiding op basis van factoren zoals leeftijd, klinisch scenario en gebruik van diuretica.

Klinische Interpretatie

  • FENa < 1%: Suggereert prerenale azotemie – nieren behouden natrium vanwege lage perfusie (bijv. uitdroging of hartfalen).
  • FENa > 2%: Geeft intrinsiek nierfalen aan zoals acute tubulaire necrose waarbij de natriumreabsorptie is aangetast.
  • FENa 1–2%: Een onbepaalde range – vereist aanvullende klinische gegevens.
  • Bij gebruik van diuretica: FENa kan onbetrouwbaar zijn. In dergelijke gevallen, overweeg om de Fractionele Excretie van Ureum in plaats daarvan te gebruiken.

Veelgestelde Vragen

Kan deze calculator worden gebruikt als de patiënt diuretica gebruikt?

Ja, maar met voorzichtigheid. Diuretica verhogen de natriumexcretie en kunnen de FENa misleidend maken. De calculator bevat een optie om het gebruik van diuretica aan te geven, en het zal de interpretatie dienovereenkomstig aanpassen.

Wat als het FENa-resultaat tussen 1–2% ligt?

Dit wordt beschouwd als een grijze zone. U moet mogelijk vertrouwen op andere gegevens, zoals urineproductie, geschiedenis en andere tests zoals een GFR-schatting of urineonderzoek.

Is dit hulpmiddel alleen nuttig bij acute nierbeschadiging?

FENa is het nuttigst bij AKI, maar kan ook een rol spelen in andere contexten. Overweeg altijd het bredere klinische plaatje, vergelijkbaar met hoe een Child-Pugh Calculator helpt bij leverbeoordeling of een Bloeddruk Calculator helpt bij het monitoren van hypertensie.

Zijn er alternatieven voor FENa?

Ja. Alternatieven zijn onder andere:

  • Fractionele Excretie van Ureum (FEUrea): Betrouwbaarder bij patiënten die diuretica gebruiken.
  • Urine Natrium Concentratie: Kan ook wijzen op prerenale of intrinsieke oorzaken.
  • Renale Falingsindex (RFI): Een andere optie om de nierfunctie te analyseren.

Disclaimer

Deze calculator is bedoeld voor gebruik door zorgprofessionals. Het vervangt geen klinisch oordeel of uitgebreide evaluatie van de patiënt. De FENa-waarde moet worden geïnterpreteerd in combinatie met andere factoren, waaronder de geschiedenis van de patiënt, fysieke bevindingen en aanvullende laboratoriumgegevens.